Kom maar dan!

Opeens kwamen ze naar buiten gestormd. Ze waren met tien of vijftien. Zwarte kleren, bivakmutsen. Ze hadden een omgebouwde brandblusser, een trappetje en wat autobanden bij zich. En benzine.

Op vrijdagavond 11 uur, terwijl de terrassen op de Ganzemarkt vol zaten, werd het laatste deel van 21 jaar kraakgeschiedenis van het roemruchte pand UBICA in het centrum van Utrecht in gang gezet met een goed gecoördineerde aanval. Omstanders maakten melding van ninja-achtige types en in een oogwenk stond de barricade in de hens, was de camera op het plein onklaar gemaakt en werd het stadhuis gesierd met een anarchie teken. De strijd was begonnen. De politie, die snel ter plaatse was werd vanuit het pand begroet met verfbommen en zwaar vuurwerk, en sloegen zo snel als ze waren gekomen weer op de vlucht. Met een loeiende sirene, knallende vuurpijlen en gemaskerde mensen op het dak kon het maar weinig mensen in de stad zijn  ontgaan dat de krakers van de UBICA niet over zich heen zouden laten lopen.

En dat was dan ook precies de bedoeling. Na een langslepend proces van rechtszaken en onderhandelingen besloot de rechter dat de bewoners het pand zouden moeten verlaten om verdere ontwikkeling van de oude beddenwinkel tot hotel niet in de weg te staan. Een plan waarbij op zijn minst grote vraagtekens bij gesteld kunnen worden aangezien de huidige eigenaar, de beruchte huisjesmelker Vloet, heeft aangegeven er alles aan te willen doen om het pand niet op te leveren aan de jonge projectontwikkelaar Klaassen. Daarop besloten de krakers hun eigen moment voor de strijd te kiezen en openden de aanval.

Om half 4 de volgende middag werden de laatste bezetters die zich met lock-ons hadden vastgeketend, door de uitgeputte en met verfbesmeurde ME en BRATRA eenheden uit het pand gehaald. Met tien arrestaties, een gekleurd slagveld en een ontruiming voor leegstand als eindsom.

21 jaar kraakgeschiedenis

Deze historische panden in binnenstad kennen een lange

geschiedenis. Nummer 24 dateert van ongeveer 1302 als een van de stadskastelen langs de rivier die toen nog voor de deur stroomde. Nummer 26 werd in 1865 gebouwd op de fundamenten van 14eeeuws huis.

Na dat het in eeuwen al twee keer eerder in brand had gestaan, sloeg het noodlot in 1989 weer toe in de toenmalige Ubica beddenwinkeltje brand richtte  grote schade aan en vloeren, ramen en het dak gingen in vlammen op.

Een aannemersbedrijf werd ingehuurd om enkele noodreparaties te verrichten. Ze herstelde de ergste schade, maar nadat de eigenaar Vloet weigerde met geld over de brug te komen hebben zij het pand verlaten. Daarna volgde een 2,5 jaar durende periode van leegstand die een doorn in het oog van Utrecht was.

Tot op februari 1992 het pand werd gekraakt en door de bewoners weer leefbaar gemaakt werd. Vloet, die in de loop van de jaren bekendheid zou vergaren als een notoire huisjesmelker die niet schuwt zijn huurders fysiek te  mishandelen, staakte na enkele dreigpogingen zijn verzet en koos eieren voor zijn geld.

Sinds die tijd groeide het pand uit tot een van de zwaarte plekken voor de Utrechtse kraakbeweging. Naast een tiental woonplekken vonden ook veel organisaties en groepen hun plek in het karakteristieke pand met de uitgesproken muurschildering van een ruggengraat. Eetcafé de Black Lental, internet werkplaats PUSCII, infoshop SCHISM / ZWARTE KAT, de bakfietsuitleen en nog vele andere non-profit initiatieven vonden hun oorsprong hier naast de incidentele concerten en kunst exposities.

Maar nog belangrijker bleek de infrastructurele functie van het pand in hartje centrum. Het was een plek waar iedereen terecht kon voor vergaderingen, het organiseren van acties en demonstraties en als doorvoerhaven voor activisten van andere steden en landen.

Nu na 21 jaar is hier een einde aan is gekomen is het alsof er een stukje leven uit de stad is verdwenen. Voor- en tegenstanders, iedereen kende het pand en bij veel mensen was het een onderdeel van hun stad geworden.

Het gaat om de ruggengraat

De keuze voor verzet is geen lichte keuze. Geen geest uit het verleden, maar het is de kille werkelijkheid van deze dag die de noodzaak opwerpt. Het kraken als onderdeel van de sociale strijd heeft op veel vlakken nog dezelfde actualiteit als in de afgelopen decennia. Alhoewel leegstand minder zichtbaar in het stadsbeeld is, is het nog steeds erg moeilijk voor jonge mensen om aan een betaalbare woning te komen en is er in de steden veel te weinig plek voor culturele ontplooiing die zijn weg buiten het commerciële probeert te vinden.

Maar de samenleving is ook veranderd, en de sociale strijd waar het kraken slechts een greep uit de doos van tactieken  is, net zo goed. Bezuinigingen, stadsontwikkelingen en het neoliberale gedachtegoed van de eeuwige crisis hebben ervoor gezorgd dat de levens waar wij ons een weg door banen en sociale structuren die ons de wegen bieden, in toenemende mate onder druk zijn komen te staan.

Geen vaste contracten om te werken, geen geld voor een woning, een steeds duurder wordende studie, een afbrekend verzorgingsstelsel en de oude volkswijken waar mensen nog oogje op elkaar hielden zijn kapot ontwikkeld. In deze tijden van groeiende onzekerheden is de reactie van de staat slechts die van verharding en repressie.

Het kraken is een van de laatste manieren waarop wij onze levens kunnen verdedigen. Een noodgreep om ons in eigen woonruimte te voorzien, sociale structuren op te kunnen bouwen en ruimte te bieden aan iedereen die wilt schuilen voor de storm.

Met de invoering van het kraakverbod zijn deze structuren langzaam verdorven uit de centra’s, verblind en verbannen naar de periferie van de stad. De UBCIA was voor nu de laatste grote autonome vrijplaats en vervulde een onvervangbare infrastructurele functie. Maar ze liet vooral zien dat subversiviteit ook onderdeel van het leven in de stad is. Dat iedereen het recht heeft om zijn of haar plek te claimen en haar muren te schilderen met de kleuren die volstaan.

Alhoewel de gevangenen vrijkomen, nieuwe panden zullen worden gekraakt en de strijd zal doorgaan, kan het geen kwaad om hier bij stil te staan. Te bedenken hoe eenieder zelf zijn of haar wereld zou willen vormgeven en wat voor hen het punt gaat zijn dat zij de barricades in de fik steken en zeggen “tot hier en niet verder!”.

Want tenslotte;

een stad zonder rookpluimen is geen stad!

Steun de Ubica gevangenen

Van de tien arrestanten werden de 9 die binnen waren opgepakt veroordeeld in een snelrecht procedure tot respectievelijk 4 en 6 weken celstraf en een schadevergoeding van 15000 euro.

In de beoordeling van de rechter werd meegenomen dat de rechtsorde hevig was geschokt en hoewel er bij de hele ontruiming geen gewonden waren gevallen, er dusdanig sprake van een mate van geweld was, dat waar normaal een taakstraf had volstaan, ditmaal detentie werd opgelegd.

Alle arrestanten werden direct in hechtenis genomen en mochten hun hoger beroep niet in vrijheid afwachten.

Vanuit het binnen- en buitenland stroomden ondertussen de steunbetuigingen en solidariteitsverklaringen binnen. De gevangen werden overladen met brieven en kaarten   en er werden solidariteitsacties, benefieten en lawaaidemo's georganiseerd.

Alle roering heeft de bezetters veel steun gebracht. Na hun detentie periode gaat nu de aandacht op naar het opbrengen van schadevergoeding. En daar kunnen we jouw hulp goed bij gebruiken!

Wil je helpen bij/door het organiseren van benefieten, eetkraampjes, t-shirts of op wat voor manier dan ook mail dan naar abc@ak-utrecht.nl

Ook is er een rekening nummer beschikbaar gesteld waar donaties kunnen worden gestort.

Stichting Arrestantensteungroep Amsterdam

NL36 TRIO 0254 7950 13

onder de vermelding: UBICA

De UBICA crew wil iedereen bedanken die zich heeft ingezet en de strijd doorzet.

                                                Kraken gaat door!